چرا ۱۰ میلیارد دلار منابع ایران در عراق بلوکه شد؟/ تلاش دولت سیزدهم برای حل بی‌تدبیری همتی
تاریخ انتشار: ۶ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۸۰۲۷۳
به گزارش ایرنا از روزنامه ایران اقتصادی، اواخر خرداد ماه بود که رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق از آزادسازی ۳ میلیارد دلار منابع بلوکه‌شده ایران به عنوان بخشی از طلب کشور از عراق خبر داد و پیش‌تر نیز با دیپلماسی فعال دولت سیزدهم، ۱،۶ میلیارد دلار از منابع ایران در عراق برای تسویه بدهی گازی ایران به ترکمنستان پرداخت شده بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به نظر می‌رسد گام‌های مهمی برای حل چالش‌های موجود در مبادلات بانکی با کشورهای منطقه در ۲ سال عمر دولت سیزدهم برداشته شده است، اما پرسش اصلی اینجاست که با توجه به روابط نزدیک ایران با کشورهای منطقه همچون عراق چرا باید منابع مالی ایران در این کشور بلوکه شود؟
پاسخ به این پرسش به خطای بزرگ همتی در توافق مکانیسم پرداخت و مبادلات مالی با کشور عراق بازمی‌گردد. در واقع طبق سازکاری که در دوره عبدالناصر همتی، بانک مرکزی با طرف عراقی توافق کرد موجب ایجاد محدودیت‌هایی در روابط مالی ایران و عراق شد و تجارت ایران را تحت نظارت آمریکا قرار داد. بر اساس آخرین اظهارات رسمی، سفیر ایران در بغداد میزان بدهی دولت عراق به ایران بابت واردات برق و گاز را بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار عنوان کرد؛ به عبارتی همتی با این اشتباه بزرگ موجب بلوکه شدن ۱۰ میلیارد دلار از منابع ایران در عراق شده است.
نکته جالب توجه اینجاست که همتی چندی پیش نیز با انتشار مطلبی در توئیتر شخصی خود مقایسه‌ای از میزان درآمد ارزی سال‌های اخیر کرد و مدعی شده بود که توانسته با وجود درآمد ارزی پایین کشور در سال‌های ۹۸ و ۹۹ وضعیت را مدیریت کند، در حالی که همین دست اقدامات وی از جمله عوامل اصلی اثرگذاری بودند که موجب کاهش درآمد ارزی کشور در این بازه زمانی شد.
براساس این گزارش یکی از اقداماتی که در راستای احیای روابط مالی با عراق باید در دستور کار قرار بگیرد اصلاح رویه اشتباهی است که توسط بانک مرکزی در دوره همتی در دولت روحانی در پیش گرفته شد. نحوه فعالیت این سیستم مالی به این شیوه است که دولت عراق به میزان بدهی‌های ناشی از واردات گاز و برق از ایران، در بانک تجارت عراق (TBI) یک حساب دیناری باز می‌کند و ایران بدون آنکه اجازه برداشت پول از این حساب را داشته باشد، تنها می‌تواند از این حساب برای خرید کالاهای غیر تحریمی آمریکا از خارج از عراق استفاده کند. به عبارت دیگر ایران حق برداشت پول از این حساب را ندارد و تنها می‌تواند از این پول برای خرید کالاهای بشردوستانه (غذا، دارو و تجهیزات پزشکی) استفاده کند. این بدین معناست که در عمل درآمدهای حاصل از صادرات ایران به عراق تنها در چهارچوب تحریم‌های آمریکا قابل هزینه شدن است. پذیرش این مکانیسم در دوره همتی به معنای پذیرفتن نظام تحریمی آمریکاست.
بانک جی‌پی مورگان آمریکا مؤسس این بانک در عراق است و نظارت و اشراف کاملی بر تعاملات این بانک عراقی دارد. واضح است که نظارت بر نحوه پرداخت مطالبات ایران از سوی بانک تجارت عراق نیز تحت کنترل و تصمیم‌گیری امریکا قرار می‌گیرد و حتی در خصوص تأمین کالاهای بشردوستانه نیز محدودیت زیادی اعمال می‌شود.
مسدودی ۱۰ میلیارد دلار؛ نتیجه بی‌تدبیری دولت روحانی
به واسطه این بی‌تدبیری در دولت روحانی تا کنون بالغ بر ۷ تا ۱۰ میلیارد دلار از منابع ایران در عراق بلوکه شده و همتی درباره این خطای فاحش نیز هیچگاه پاسخگو نبوده است.
براساس تحریم‌های بانکی امریکا علیه ایران، امکان استفاده از این منابع برای پرداخت هزینه‌های وارداتی یا انتقال به سایر حساب‌های بانکی وجود ندارد. از سوی دیگر بر اساس تحریم آمریکا، این پول که باید ارز محلی کشور واردکننده باشد، تحت نظارت وزارت خزانه‌داری آمریکا بوده و ایران تنها می‌تواند از آن برای تجارت دوجانبه و محدود به کالاهای غیرتحریمی استفاده کند و بانک TBI عراق ضمن تبعیت کامل از تحریم‌های آمریکا، برای هرگونه تراکنشی، مجوز ویژه دفتر کنترل سرمایه‌های خارجی امریکا (اوفک) را درخواست می‌کند و مجوزهای کلی این نهاد در خصوص مجازبودن تراکنش برای کالاهای غیرتحریمی را کافی نمی‌داند.
لزوم تغییر سازکار پرداخت مبادلات ایران و عراق در صادرات گاز
در چنین شرایطی تغییر سازکار مالی صادرات گاز به عراق ضروری است؛ با این اقدام هم ایران خواهد توانست به منابع مالی خود دسترسی پیدا کند و هم از سوی دیگر عراق نسبت به تأمین پایدار گاز اطمینان خاطر خواهد داشت. به نظر می‌رسد صادرات گاز مشروط به برقراری روابط بانکی دوجانبه و خارج از سازکار تحریمی امریکا نیاز ضروری برای هر دو کشور است و باید رویه غلطی که در دوره همتی اتخاذ شد از بین برود تا خسارتی که از عدم دسترسی ایران به منابعش متحمل کشور شده ادامه‌دار نشود.
ایران در موعد تمدید قرارداد گازی با عراق می‌تواند مکانیسم تسویه مالی جدیدی را پیشنهاد داده و توافق کند تا از کانالیزه شدن تجارت ایران و عراق توسط امریکا جلوگیری شود. به عنوان مثال هم‌اکنون عراق به دو کشور چین و هند روزانه ۲ میلیون بشکه نفت صادر می‌کند که امکان وصول طلب ایران از عراق با ارزهای یوان و روپیه را به عنوان مکانیسم تسویه جدید فراهم می‌کند.
اقتصاد بانک و بیمه ۰ نفر برچسب‌ها بازار ارز دولت تدبیر و امید وزارت خزانه داری آمریکا عبدالناصر همتی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران عراق بانک مرکزی دولت سیزدهممنبع: ایرنا
کلیدواژه: بازار ارز دولت تدبیر و امید وزارت خزانه داری آمریکا عبدالناصر همتی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران عراق بانک مرکزی دولت سیزدهم بازار ارز دولت تدبیر و امید وزارت خزانه داری آمریکا عبدالناصر همتی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران عراق بانک مرکزی دولت سیزدهم منابع ایران در عراق ۱۰ میلیارد دلار ایران و عراق دولت سیزدهم بانک مرکزی بلوکه شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۸۰۲۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پالایشگاه‌های فراسرزمینی، استراتژی مهم دولت سیزدهم در افزایش صادرات نفت
یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اشاره به افزایش صادرات نفت ایران در سال میلادی گذشته، گفت: سهامداری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی و همچنین فروش نفت به پالایشگاه‌های کوچک از جمله استراتژی‌های مهم دولت سیزدهم برای رشد صادرات نفت خام بود.
گروه نفت و انرژی بازارنیوز-سعید ترکاشوند؛ «جعفر قادری» عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در گفتگو با بازارنیوز پیرامون رشد اقتصادی ۵.۴ درصدی ایران در سال میلادی گذشته اظهار کرد: دو حامل انرژی نفت و گاز سهم زیادی در تحقق این دستاورد مهم داشته‌اند. در حال حاضر علی‌رغم تحریم‌ها، دولت سیزدهم در زمینه تولید و صادرات نفت و گاز هیچ محدودیتی ندارد؛ در حقیقت این دولت توانسته تحریم‌ها را خنثی کند.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به اقتدار نظامی ایران در عملیات وعده صادق، گفت: این موضوع یک اتفاق بسیار مهم بود که توانست به ما در صادرات بیشتر و در عین حال آسان‌تر نفت کمک کند. بعد از آن عملیات، حرکت نفت‌کش‌های ایرانی در آب‌های آزاد و در نهایت فروش نفت ایران بهتر شد.
وی افزود:تحقق رشد اقتصادی در طول سه الی چهار سال آینده شرایطی را برای ما مهیا خواهد کرد که بتوانیم عقب‌ماندگی‌های دهه ۹۰ را به سرعت جبران کنیم.
قادری با اشاره به سیاست دولت سیزدهم مبنی بر سهامداری در فراسرزمینی گفت: این تصمیم از جمله سیاست‌های درستی بود که وزارت نفت به اجرا گذاشت. این استراتژی به ایران اجازه می‌دهد که با بازارسازی برای فروش نفت خام، بازار مطمئنی را در این زمینه برای خود مهیا سازد.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس خاطر نشان کرد: تبدیل نفت خام به فرآورده برای اقتصاد کشور مزیت‌های فراوانی دارد، زیرا این قبیل محصولات از ویژگی صادرات آسان و همچنین تحریم پذیری کمتری برخوردار هستند. در شرایط تحریمی سهامداری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی در ازای عرضه نفت و صدور خدمات فنی و مهندسی یک ایده بسیار خوبی است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: فروش نفت به پالایشگاه‌های کوچک هم ایده مثبت دیگری است که توسط وزارت نفت پیگیری شد. این واحد‌های کوچک نسبت به پالایشگاه‌های بزرگ‌تر کمتر در معرض تحریم‌ها قرار دارند؛ لذا، استفاده از این فرصت می‌تواند نقش موثری در صادرات نفت ایران داشته باشد، سیاست که امروز باعث رکوردشکنی دولت سیزدهم در صادرات نفت خام شده است.
پایان پیام//
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور